لعاب پوششی است که ظاهر سرامیک را درخشان، صاف و دارای جلوه می‌سازد. نفوذ آب و مواد مایع به داخل سرامیک دارای لعاب نیز دشوار است و آن‌ها را در برابر خراش و آسیب‌های سطحی با دوام می‌سازد. در این مقاله از سایت آراسنگ الوند به معرفی لعاب سازی و انواع آن در سرامیک و همچنین محاسن آن خواهیم پراخت. پس با ما همراه باشید.
لعاب چیست؟
لعاب پوششی شیشه ای مانند که بر روی سطح بدنه کاشی و سرامیک قرار می‌گیرد که در اصل از ماده خشک اولیه ای تشکیل شده که پس از آسیاب شدن، با آب به صورت خمیری رقیق شکل یا دوغاب در می‌آید که با روش‌های متعدد بر روی بدنه سرامیک و کاشی قرار می‌گیرد و تا دمای مورد نظر در کوره حرارت می‌بیند. همین امر سبب می‌شود تا محصول مورد نظر درخشندگی و زیبایی بیشتری داشته باشد و از طرفی استحکام آن نیز بالاتر برود.
در واقع لعاب، ماده چسبنده ای نیست، ولی تماس آن با سفال منجر به نفوذ آن در خاک رس می‌گردد و هنگامی که در درجه حرارت مشخصی قرار می‌گیرد مشابه یک لایه پوشش دهنده، سطح کاشی و سرامیک را می‌پوشاند.
معرفی لعاب سازی
لعاب سازی فرآیندی است که در آن یک پوشش شیشه ای با ضخامت کم و سختی بالا بر روی سطوح مختلف، به ویژه کاشی‌ها، سرامیک‌ها و سفالینه‌ها اعمال می‌شود. این پوشش علاوه بر زیبایی ظاهری، کاربردهای دیگری نیز دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
اهمیت لعاب کاری کاشی و سرامیک
لعاب سرامیک نقش بسیار مهمی در افزایش دوام و زیبایی کاشی و سرامیک دارد. با استفاده از لعاب، می‌توان طول عمر و خواص کاشی و سرامیک را افزایش داد. این کاشی و سرامیک‌ها سطحی را ارائه می‌دهند که در مقابل لکه و غیر متخلخل مقاوم است و به محافظت در مقابل رطوبت، نم، ضربه و هر گونه آسیب کمک می‌کند. با استفاده از لعاب، مقاومت کاشی و سرامیک در مقابل مواد شیمیایی، اشعه ماوراء بنفش، خط و خش نیز افزایش پیدا می‌کند.
علی رغم محافظت و افزودن ویژگی‌های مفید به ترکیبات کاشی و سرامیک‌ها، لعاب همچنین اتاقی را جهت کشف الگوها، طرح‌ها و رنگ‌های جدید کاشی و سرامیک‌ها باز می‌کند که استفاده از آن‌ها منجر به ایجاد حسی مدرن به طرح‌های ساخت و ساز می‌شود.
آشنایی مختصر با کاشی و سرامیک و خواص آن‌ها
کاشی‌ها و سرامیک‌ها با استفاده از مخلوطی از خاک رس، آب و سایر مواد تولید می‌شوند. خاک رس موجب می‌شود تا دوام کاشی و سرامیک بیشتر شود و همچنین حاوی سیلیس است که سبب می‌شود تا کاشی و سرامیک سخت و مستحکم شود. ساخت کاشی و سرامیک شامل ترکیب آن با اکستروژن یا فشار دادن و پس از آن قرار دادن آن در کوره با دمای بالا است. فرآیند پخت تضمین می‌کند که کاشی‌ها به یک ماده متراکم و سخت تبدیل شوند که می‌تواند جهت چندین کاربرد اعمال شود.
انواع لعاب کاشی و سرامیک
نوع رنگ و لعاب به نوع فرمول و مواد تشکیل دهنده آن بستگی دارد، به همین علت با ترکیب مواد تشکیل دهنده لعاب به مقدارهای متفاوت، می‌توانید رنگ و لعاب جدیدی را اختراع کنید. در حال حاضر در صنعت کاشی و سرامیک روش‌ها و انواع گوناگونی از لعاب دهی وجود دارد که در این قسمت به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:
لعاب کاشی و سرامیک رنگی
مهم ترین نوع لعاب، لعاب‌های رنگی هستند که با استفاده از اکسید فلزات به دست می‌آید . برای رنگ آبی از اکسید مس (Cu2O) ، برای رنگ زرد از اکسید آهن (FeO) و برای رنگ سبز از اکسید کروم (Cr2O3) استفاده می‌شود.
لعاب کاشی و سرامیک برجسته
لعاب برجسته، با ایجاد بافتی سه بعدی، به کاشی و سرامیک ظاهری جذاب و متفاوت می‌دهد. به طور معمول این لعاب‌ها در طراحی‌های تزئینی و هنری استفاده می‌شود و می‌توانند جلوه‌ای بی‌نظیر به هر اثر ببخشند. لعاب برجسته، علاوه بر زیبایی ظاهری، حس لمس و تعامل بیشتری را برای بیننده به وجود می‌آورد.
لعاب کاشی و سرامیک براق
لعاب براق، همان گونه که از نام آن پیداست، سطحی براق به کاشی و سرامیک می‌دهد و بر روی دیوارها و برای تزئین مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کاشی و سرامیک‌ها هنگامی که در معرض رطوبت قرار می‌گیرند، لغزنده شده و ممکن است جهت مناطق پر رفت و آمد گزینه مناسبی نباشند.
لعاب کاشی و سرامیک بافت دار
این نوع لعاب دارای بافت‌هایی از سنگ‌های تزیینی و سیلسی است که منجر به ایجاد یک سطح ناصاف در آن می‌شوند. این سطوح به علت ایجاد اصطکاک بالا جهت استفاده به عنوان سرامیک کف گزینه ای مناسب می‌باشند.
کاربردهای لعاب
لعاب سازی در صنایع متعددی از قبیل کاشی سازی، سرامیک سازی، چینی سازی و لعاب کاری فلزات کاربرد بسیار زیادی دارد. لعاب‌ها در طراحی و ساخت کاشی و سرامیک کف و دیوار، ظروف غذا خوری، تزیینات خارجی و داخلی ساختمان‌ها، و بسیاری از محصولات دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
محاسن لعاب روی کاشی و سرامیک چیست؟
لعاب از قبیل موادی است که در تولید و پوشش کاشی‌ها و سرامیک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این لعاب‌ها وظیفه‌های متعددی در زمینه بهبود خصوصیات کاشی و سرامیک دارند. در ادامه محاسن یا خصوصیات لعاب روی کاشی و سرامیک را برای شما عنوان کرده ایم:
- ضد آب شدن: لعاب منجر به ایجاد لایه ای ضد آب بر روی سطح کاشی یا سرامیک می‌شود که این امر مانع از نفوذ آب و مایعات شده و همچنین باعث افزایش مقاومت در برابر مواد شیمیایی متعدد می‌شود.
- لیزره: به طور معمول لعاب‌ها خواص لیزره ای دارند که توانایی ایجاد طرح‌های مختلف بر روی سطح کاشی یا سرامیک را فراهم می‌نمایند.
- لمینتاسیون: این لعاب می‌تواند به عنوان لایه‌ی حفاظتی روی سطح کاشی و سرامیک قرار بگیرد و از لکه گیری، خش خوردگی و سایر آسیب‌ها محافظت کند.
- تاثیرات زیبایی: لعاب‌ها می‌توانند بر روی سطح کاشی و سرامیک جلوه‌های زیبا و درخشانی ایجاد کنند که این موضوع به جلب توجه و افزایش جذابیت ظاهری کاشی و سرامیک کمک بسیار زیادی می‌کند.
- مقاومت در برابر خط و خش: به طور معمول لعاب‌های کاشی و سرامیک منجر به افزایش مقاومت سطح آن‌ها در مقابل خط و خش شده و از ساییدگی سریع و آسیب به سطح آن جلوگیری می‌کنند.
- ضد لغزش: بعضی از لعاب‌ها از خاصیت ضد لغزش برخوردار هستند که در محیط‌های مرطوب استفاده شده و برای جلوگیری از ایجاد حوادث احتمالی مفید است. در آخر، استفاده از لعاب‌ها بر روی کاشی و سرامیک منجر به افزایش و بهبود خصوصیات مکانیکی، شیمیایی و ظاهری محصولات شده و به بهبود زیبایی و کارایی آن‌ها کمک به سزایی می‌کند.
سخن آخر
در پایان، می‌توان گفت که لعاب سرامیک به عنوان یک عنصر کلیدی و مهم در صنعت سرامیک، نه تنها به جذابیت و زیبایی محصولات کمک کرده، بلکه در افزایش عملکرد و دوام آن‌ها نیز نقش به سزایی ایفا می‌کند. لعاب‌ها با تنوع در بافت‌ها، رنگ‌ها و ویژگی‌های خاص، توانسته اند تا فضایی خلاقانه و کاربردی را برای هنرمندان و طراحان به ارمغان آورند. در حال حاضر، اهمیت انتخاب لعاب مناسب برای هر پروژه، از کاشی‌های زیبا و کاربردی گرفته تا آثار هنری دست ساز، غیر قابل انکار است.
در این مقاله از سایت آراسنگ الوند، به معرفی لعاب سازی و انواع آن در سرامیک پرداختیم. چنانچه در این زمینه سوالی دارید می‌توانید با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.
