فلدسپات (Feldspar )

توضیحات

فلدسپات (feldspar) ازمهم‌ترین کانی های سنگی آذرین، مانند گارنت بشمار می‌آیند که در اطراف ما، بسیار به کاربرده شده است. . فلد اسپات ها شاخه ای از مواد معدنی سنگ ساز تکتوسیلیکات هستند که دارای موادی مانند کلسیم، پتاسیم یا سدیم می باشد. ما در این مقاله از فروشگاه اینترنتی آراسنگ، به بررسی فلد اسپات ها چیست؟ فرمول فلدسپات (Feldspar )، آنالیز فلدسپات، انواع فلدسپات، معنی فلدسپات پلاژیوکلاز و … می پردازیم. شما می توانید برای خرید فلدسپات، روی لینک ضربه بزنید.

کانی فلدسپات، به سه گروه فلدسپات کلسیک، فلدسپات پتاسیک و فلدسپات سدیک تقسیم‌بندی می‌شوند. برای آشنایی بیشتر با فرمول فلدسپات ها، چند مثال از این سه ترکیب را برای شما در جدول زیر آورده ایم:

معنی فلدسپات و کاربردهای آن چیست؟

نام این گروه از کانی ها از دو کلمه  Feld  به معنی صحرا و  spar به معنی لکه گرفته شده است. دلیل نامگذاری این گروه از کانی ها به فلدسپار (فلدسپات)  ایجاد نقاط سفید رنگ توسط این کانیها در مناطق مسطح و بیابانی، پس از رها شدن این کانی ها از متن سنگ هاست (در اثر عوامل هوازدگی ). فلدسپات ها، بر اساس ترکیب شیمیایی سنگ ها، به دو گروه طبقه بندی می شوند:

فلدسبات های آلکالن (قلیایی):

مواد معدنی بین آلبریت و ارتوکلاز به عنوان فلدسپات قلیایی شناخته شده هستند. علت معنی فلدسپات قلیایی، وجود مواد معدنی سدیم و پتاسیم در آن می باشد.

فلدسپات های پلاژیوکلاز:

مواد معدنی که ترکیباتش بر اساس محلول جامد بین آلبوریت و آنورتیت می باشد و در یکی از شکاف هایش شیار های کوچکی دیده می شود که به طور معمول مخطط یا خط خطی می باشند.

فلدسپات ها اکثراً دارای رنگ مات سفید بوده ولی به رنگهای خاکستری، شیری، قرمز جگری و سبز روشن نیز در انواع فلدسپات پتاسیک و فلدسپات سدیک دیده می شوند .همچنین؛ دارای شکل شیشه ای می باشند.

فلدسپات پتاسیک چیست؟

از دیگر انواع فلدسپات ها، فلدسپات پتاسیک می باشد که دارای خصوصیات خارق العاده ای می باشد. کانی فلدسپات پتاسیک، در اکثر موارد به عنوان کمک ذوب و ماده اصلی سازنده ساخته‌های سرامیکی کاربردارد. از آن جا که میزان مصرف فلدسبات پتاسیک، در سطح بالاتری قرار دارد، ارزش اقتصادی آن نیز از فلدسپات سدیک بیشتر است . چند ریختی های پتاسیم فلدسپات (Feldspar )، عبارت‌اند از:

• سانیدین؛
• ارتوکلاز؛
• میکروکلین؛
• آدولاریا.

فلدسپات سدیک در کجا کاربرد دارد؟

در تهیه شیشه لعاب و شیشه بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت فلدسپات سدیک از فلدسپات پتاسیک کمتر می باشد.

صنایع عمده مصرف کننده کانیهای گروه فلدسپات (Feldspar ) را بشناسید!

فلدسبات ها در صنایع مختلفی، به عنوان ماده کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند. مصرف اصلی کانی فلد اسپات در صنایع شیشه می باشد. در ادامه آنالیز فلدسپات ها،  به 5 مورد از برترین کاربرد فلد اسپات ها، در صنایع عمده اشاره می کنیم:

صنایع شیشه جام و ظروف شیشه ای:

فلدسپات (Feldspar )، در تولید شیشه همانند یک کاتالیزور شار، موجب کاهش دمای کوارتز و کمک به حفظ ویسکوزیته شیشه تولید شده در محدوده صحیح می شود.

لعاب:

ساخت لعاب مینا، یکی دیگر از کاربرد های فلدسبات پتاسیم می باشد. این کانی با اطمینان از عدم وجود خطا، به بالا بردن زیبایی محصول نهایی کمک می کند.

پر کننده ها و ساینده ها:

از کانی فلد اسپات ها به همراه برخی ترکیبات مانند اکسید منیزیم، کلرید منیزیم و سایر چسب های مصنوعی، به عنوان اتصال دهنده در ساخت دیسک، چرخ، ساینده و … استفاده می شود.

سنگ های قیمتی:

کانی فلدسپات پتاسیم، در سنگ خورشید، سنگ ماه، لابرادوریت، اسپکترولیت و آمازونیت؛ که دارای ارزش اقتصادی هستند و به عنوان سنگ های قیمتی برای زیبایی نیز استفاده می شوند.

الکترودهای جوشکاری:

به علت وجود خاصیت شار عالی در کانی فلدسپات (Feldspar )، در پوشش جوشکاری، فرآیند قوس دستی، فرآیند جوشکاری آلیاژ های آهنی در صنایع کشتی سازی، فولاد های سخت و … از آن ها استفاده می شود.

برخی دیگر از کاربرد های فلدسبات شامل موارد زیر نیز می باشد:

• لیوان های سرامیکی و شیشه ای؛
• فایبرگلاس مورد استفاده در عایق بندی ها؛
• صنایع سرامیک (بدنه سرامیک، کاشی، چینی بهداشتی،….).

همچنین، از فلدسبات فرآوری نشده در تولید الومینا از نفلین سینیت، قطعات سنگی سخت قابل مصرف در راه سازی، اطفاء شعله در صنایع کبریت سازی و …. استفاده می‌شود .

تفکیک تجاری کانی های گروه فلدسبات، شامل فلدسپات های پتاسیم دار با حداقل K2O=0/010   و فلدسپات های سدیم دار با حداقلNa2o=0/07  می‌شود. مجموع درصد دو اکسید قلیایی  k2O,Na2o تعیین کننده میزان مصرف آن در صنایع شیشه است .

لازم به ذکر است که؛ بیشتر کاربرد های فلدسبات، از برخورد حرارت به کانی فلدسبات ناشی می شود. رفتار آنها، اغلب شبیه شار می باشد و در دمای 700 تا 800 تمایل دارند؛ حالتی انتقالی شکننده به شکل پذیر داشته باشند. قسمت اعظم کانی های گروه فلد اسپات، در صنایع سرامیک و شیشه مورداستفاده قرار می گیرد.

محیط تشکیل فلدسپات ها کجاست؟

فلدسپات ها، ۵۰ درصد سیلیکات های جامد زمین، ۶۰ درصد کانی های سنگ های آذرین درونی، ۳۰ درصد کانی های سنگ های دگرگونی و ۱۱ درصد کانی های ماسه سنگ ها را تشکیل می دهند . کانی فلدسپات های پلاژیوکلاز سدیم دار مثل آلبیت و الیگوکلاز در سنگ های آذرین درونی با ترکیب اسیدی مثل گرانیت، پگماتیت، گرانودیوریت و مونزونیت دیده می شود .

فلدسپات پلاژیوکلازهای کلسیم دار، مثل آندزین ، لابرادور ، بیتونیت و آنورتیت در سنگ های آذرین درونی با ترکیب بازیک مثل گابرو، بازالت، دیوریت و آندزیت، دیده می شود .

میکروکلین، در سنگهای عمیق مثل گرانیت ها، سینیت ها و پگماتیت ها که به آرامی سرد شده اند؛ دیده می شود . ارتوکلاز در سنگهای نفوذی که در دمای متوسط و نسبتاً سریع سرد شده اند مشاهده می شود . سانیدین، مخصوص گدازه های با دمای زیاد مثل تراکیت ها و ریولیت ها است. 6 سنگ اصلی، به عنوان منابع مهم تأمین کننده فلد اسپات شناخته می شوند؛ که عبارتند از :

1. پگماتیتهای همراه با گرانیت گرافیکی؛
2. آلاسکیت؛
3. آپلیت؛
4. گرانیت؛
5. ماسه های فلد اسپاتی سواحل و بستر رودخانه ها؛
6. کوارتزیت فلدسپاتی.

حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد سنگ های پگماتیتی را فلدسپات ها و ۲۵ تا ۳۰ درصد آن را کوارتز تشکیل می دهد . آلاسکیت، سنگی است با ترکیب گرانیتی و رنگ روشن که فاقد کانیهای تیره است . این سنگ از ۴۵ درصد فلدسپات پلاژیوکلاز، ۲۰ درصد میکروکلین، ۲۵ درصد کوارتز و ۱۰ درصد مسکویت تشکیل شده است.

سالهاست که به عنوان سنگ معدن میکا و فلد اسپات در امریکا مورد بهره برداری قرار می گیرد . آپلیت ها، از جمله سنگ های آذرین درونی هستند که دارای ترکیب گرانیتی بوده اند. این کانی، با رنگ روشن و حالت دانه شکری خود، دارای مقادیر زیادی فلدسبات هستند.

 دیگر نکات کاربردی آنالیز فلدسپات (Feldspar ) در تولید و صنعت:

در اکثر موارد، از کانی فلدسپات پتاسیک به عنوان ماده اصلی سازنده سرامیک ها و کمک ذوب استفاده می شود؛ در حالی که از فلدسپات سدیک در تهیه شیشه و لعاب استفاده می گردد. آلومینیم موجود در فلد اسپات ها، به جای قسمتی از سیلیس، در شیشه جایگزین شده و مقاومت فیزیکی شیشه را در برخورد با اشیاء، خمیدگی و حرارتهای ناگهانی افزایش می دهد . مقدار اکسید آهن فلدسبات ها، برای مصرف در صنایع چینی و لعاب، نباید از ۵/۰ درصد و در صنایع شیشه نباید از ۳۵/۰ درصد بیشتر باشد . مقدار اکسید آلومینیم کانی فلدسپات ها نیز، نباید از ۱۵ درصد تجاوز کند .

در حدود ۶۵ درصد از آلکالی فلد اسپات ها در صنایع شیشه سازی، ۳۰ درصد در صنایع سرامیک و ۵ درصد به عنوان پرکننده در صنایع لاستیک سازی، رنگ سازی و سایر موارد مصرف می شود. کانی هایی مثل نفلین و تالک می توانند به عنوان جانشین کانی فلدسپات ها، در صنایع سرامیک و شیشه استفاده شود . آمازونیت با رنگ سبز روشن و آنورتیت شیری می توانند؛ به عنوان کانی نیمه قیمتی مورد استفاده قرار گیرد . انواع فلدسپات پلاژیوکلاز که خصوصیت بازتاب صدفی نشان می دهند؛ پس از تراش با نام ماه سنگ، فروخته می شوند .

مهمترین کشورهای تولیدکننده فلدسپات (Feldspar ) کدام اند؟

مقدار تولید فلدسبات دنیا، در سال ۱۹۹۴، حدود ۵/۶ میلیون تن بوده است . کشورهای مهم تولیدکننده فلد اسپات و گارنت دنیا، ایتالیا، امریکا، فرانسه، آلمان، روسیه، تایلند، کره جنوبی و مکزیک می باشند.

نتیجه گیری:

فلدسپات ها، از اجسام سنگین گرانیتی استخراج می شوند. انواع فلدسپات ها از اجزای پوسته زمین است. معادن موجود در سراسر جهان، فلدسبات خام را استخراج و نیاز به این ماده معدنی را تامین می کنند. ما در این مقاله از فروشگاه اینترنتی آراسنگ، به پاسخ سوالات فلد اسپات چیست؟ معنی کانی فلدسپات (Feldspar )، فرمول فلدسپات، انواع فلدسپات (فلدسپات سیدیک، فلدسپات پتاسیک و فلدسپات پلاژیوکلاز)، آنالیز فلدسپات و… پرداخته ایم. همچنین؛ قیمت فلد اسپات، وابسته به میزان گرید آن می باشد و متفاوت است. شما می توانید برای اطلاع از قیمت فلدسپات، روی لینک ضربه بزنید یا به ابتدای مقاله مراجعه کنید.